Pneumokoki to jedne z bakterii najgroźniejszych dla zdrowia i życia małych dzieci, zwłaszcza do 2. roku życia, kiedy ich układ odpornościowy nie jest jeszcze dostatecznie wykształcony. Szczepiąc swoje maluchy przeciwko pneumokokom, rodzice mogą uchronić je przed poważnymi konsekwencjami choroby pneumokokowej, jak głuchota, padaczka, niedowłady, opóźnienie rozwoju psychoruchowego, a nawet zgon. Szczepienia przeciwko pneumokokom wskazywane są przez ekspertów medycznych jako najważniejsze z listy szczepień zalecanych i powinny być wybierane przez rodziców w pierwszej kolejności. Przypominają o tym organizatorzy ogólnopolskiej kampanii społeczno-edukacyjnej pt. „Pneumokokom mówimy: Szczepimy!!!”, która wystartowała na początku sierpnia 2015 roku.
„Wiemy, że dla rodziców najważniejsze jest życie i zdrowie ich dziecka. A szczepienia to najskuteczniejsza i zarazem bezpieczna metoda zapobiegania wielu groźnym schorzeniom zakaźnym. Jednak współcześnie, przy powszechnym dostępie do internetu i innych mediów, rodzice napotykają wiele nieprawdziwych i niesprawdzonych informacji odnośnie szczepień. Dlatego, postawiliśmy sobie za cel edukowanie ich na temat jednego z największych współczesnych zabójców małych dzieci – pneumokoków oraz możliwości skutecznej ochrony maluchów przed tymi groźnymi bakteriami” – mówi Andrzej Kuczara, Prezes Fundacji Aby żyć, która jest organizatorem kampanii pt. „Pneumokokom mówimy: Szczepimy!!!”.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) rekomenduje wprowadzenie szczepień przeciw pneumokokom we wszystkich krajach. W Polsce specjaliści w dziedzinie pediatrii i chorób zakaźnych, w tym powołany przez Ministra Zdrowia Pediatryczny Zespół Ekspertów ds. Programu Szczepień Ochronnych, od lat podkreślają, że rozszerzenie kalendarza szczepień obowiązkowych o szczepienia przeciw pneumokokom ma znaczenie priorytetowe. Zakażenia tymi bakteriami są bowiem jedną z głównych przyczyn zachorowalności i umieralności małych dzieci na świecie. Dodatkowy problem stanowi to, że pojawia się coraz więcej szczepów pneumokoków opornych na znane antybiotyki, takie jak penicylina.
Pneumokoki (Streptococcus pneumoniae, czyli dwoinka zapalenia płuc) należą do bakterii najbardziej rozpowszechnionych w naszym środowisku. Są jedną z głównych przyczyn zakażeń dróg oddechowych u ludzi. Najczęściej bakterie te wywołują zakażenia tzw. nieinwazyjne, jak zapalenie ucha środkowego, zatok, a także oskrzeli i płuc.
„Najtrudniejszą formą spotkań człowieka z pneumokokiem, którą można porównać do wielkiej wojny, jest jednak inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP)” – tłumaczy
dr med. Aneta Górska-Kot, Ordynator Oddziału Pediatrycznego Szpitala Dziecięcego
im. prof. Jana Bogdanowicza w Warszawie. IChP rozwija się wówczas, gdy bakterie docierają do miejsc fizjologicznie jałowych, takich jak krew, płyn mózgowo-rdzeniowy, jama opłucnej. Zagraża ona zwłaszcza małym dzieciom do
2. roku życia, ze względu na to, że ich układ odporności nie jest jeszcze dostatecznie wykształcony.
IChP może przybrać postać zapalenia płuc z bakteriemią (zakażenie krwi bakteriami), zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i sepsy. Jej przebieg może być bardzo gwałtowny – z zaburzeniami świadomości, niewydolnością oddechową, dlatego, dzieci z IChP często wymagają pobytu na oddziale intensywnej terapii. „Często pierwsze dni hospitalizacji to dni walki o życie. I nieraz tak bliskie spotkania z pneumokokiem kończą się śmiercią dziecka. A nawet, gdy wydaje się, że już wygraliśmy tę walkę, to pojawiają się powikłania: osłabienie słuchu lub głuchota, padaczka, niedowład, porażenie, opóźnienie rozwoju psychoruchowego” – podkreśla dr med. Aneta Górska-Kot.
WHO podaje, że rocznie na świecie z powodu zakażeń pneumokokowych umiera 1,6 mln ludzi, w tym 1 mln dzieci. Według danych Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego (KOROUN) w Polsce obserwuje się stale rosnącą liczbę zachorowań na IChP, zwłaszcza u dzieci.
Eksperci są zgodni, że najlepszą metodą na to, by uchronić swoje dziecko przed IChP, jej groźnymi powikłaniami i zgonem z jej powodu jest zaszczepienie go przeciw pneumokokom.
Obecnie na rynku dostępne są dwie skuteczne i bezpieczne szczepionki tzw. skoniugowane przeciw pneumokokom. Są to: szczepionka 10-walentna (PCV10), która pobudza odporność przeciwko 10 serotypom pneumokoków wywołujących IChP oraz szczepionka 13-walentna (PCV13), która pobudza odporność przeciw 13 serotypom, w tym trzem dodatkowym, tj. 3, 6A i 19A. Obie szczepionki są bezpieczne, co potwierdzono w badaniach klinicznych.
Z danych KOROUN wynika, że w Polsce najwyższe pokrycie serotypowe zapewnia obecnie PCV13. Na przykład, w 2014 roku we wszystkich grupach wiekowych IChP była wywoływana najczęściej przez serotypy: 3, 14 i 19A, z których 3 i 19A są obecne wyłącznie w szczepionce 13-walentnej. Za zgony odpowiedzialny był najczęściej serotyp 3. Natomiast na postawie danych KOROUN za 2013 rok wynika (co ważne), iż PCV13 zapewnia pokrycie aż dla 96,6 proc. pneumokoków niewrażliwych na penicylinę, podczas gdy dla PCV10 wynosi ono 70,7 proc. Jest to o tyle istotne, że chorobę wywołaną szczepami opornymi znacznie trudniej jest leczyć i stwarza ona znacznie większe ryzyko powikłań.
Aby ułatwić rodzicom zdobycie informacji na temat pneumokoków i możliwości zabezpieczenia swoich dzieci przed inwazyjną chorobą pneumokokową w ramach kampanii pt. „Pneumokokom mówimy: Szczepimy!!!”, powstała edukacyjna strona internetowa (www.szczepimy.com.pl), która zawiera kompendium wiedzy na ten temat. W razie wątpliwości rodzice mogą na niej również zadać indywidualne pytanie lekarzowi.
Kampania będzie miała również swoje odsłony w telewizji, radio, prasie, ale przede wszystkim w internecie, gdzie rodzice najczęściej szukają informacji na temat szczepień. Prowadzone będą również działania edukacyjne w mediach społecznościowych m.in. fanpage kampanii na Facebooku. W poradniach pediatrycznych, placówkach POZ na terenie całej Polski będą zamieszczone plakaty edukacyjne. Kampania promuje również bezpłatną aplikację na smartfony – interaktywny kalendarz szczepień, w którym rodzice mogą zaplanować szczepienia dla swojego dziecka, jak również uzyskać rzetelną wiedzę o szczepieniach. Aplikacja automatycznie dostosuje się do schematu szczepienia oraz przypomina np. kolejnej dawce szczepionki czy zaplanowanej z dzieckiem wizycie u lekarza.
Więcej informacji:
Fundacja Aby żyć
ul. Mogilska 40, 31-546 Kraków
tel. 661 397 839
fundacja@abyzyc.pl
www.abyzyc.pl
D&D Communication
Anna Paplińska
tel. 516 033 577
anna.paplinska@ddc.com.pl