Wraz z rozwojem rolnictwa, rozwijał się handel. Nie ma handlu bez dokładnego określania ilości towaru. Do tego zaś potrzebna jest waga. W powszechnym użyciu są dziś wagi laboratoryjne, sklepowe, wiszące, stojące, uchylne i wiele, wiele innych. Skąd się wzięły? Która z nich była pierwsza?
Wagi laboratoryjne na ścianach piramid?
Wiele starożytnych malowideł z egipskich pałaców, świątyń i grobowców, a także liczne papirusy przedstawiają sceny o charakterze religijnym. Bywa, że są wyobrażeniem dalszych losów człowieka po tym, jak zakończy swój doczesny żywot. Jednym z nich jest tzw. sąd Ozyrysa. Różnie bywa ujęty, lecz niezmienne jest występowanie w nim pewnych stałych elementów, jak Anubis z głową szakala, potwór zwany „pożeraczem serc” o głowie krokodyla, czy postać Horusa mającego oblicze jastrzębia. Zawsze jednak w centralnym miejscu znajduje się pewien istotny atrybut, a mianowicie waga. Wygląda zupełnie jak do niedawna jeszcze używane wagi laboratoryjne czy aptekarskie. Z jej pomocą zważone zostanie serce śmiertelnika, a co za tym idzie wszystkie jego doczesne uczynki. Dla przeciwwagi na drugiej szali umieszczone zostanie pióro prawdy bogini Maat (sprawiedliwości) i stanie się wzornikiem porównania.
Jak wyglądała pierwsza waga?
Przemawiająca do ludzkiej wyobraźni scena jest dowodem skomplikowanego systemu wierzeń starożytnego Egiptu, tęsknoty za życiem wiecznym, istnieniem szczególnego nurtu i stylu w dawnej sztuce malarskiej. Przede wszystkim jednak dobitnie świadczy o tym, że ludność zamieszkująca Egipt ponad 4 tysiące lat temu znała wagę i z pewnością potrafiła się nią posługiwać. To z kolei pozwala na uprawnione wnioski o rozwiniętym handlu, który zawsze bierze się z rolnictwa na wysokim poziomie oraz profesjonalnego rzemiosła. Wiadomo, że położenie kraju na żyznych brzegach żeglownego Nilu zapewniało warunki do rozwoju i rolnictwa, i handlu. A gdzie handel, tam prędzej czy później musi pojawić się waga. Zanim pojawiły się wagi laboratoryjne, elektroniczne liczące, używano prostej drewnianej belki ze sznurkami na końcach do przywiązywania ważonych przedmiotów. Szale pojawiły się znacznie później, aby ważenie przebiegało sprawniej, a wynik był precyzyjniejszy.
Zważ to!
Kłopotem nie była jednak dokładność, bo za nią odpowiadają prawa fizyki (ramię obciążone większym ciężarem zawsze opadnie w dół, lżejsza szala konsekwentnie się uniesie). Problemem był raczej niejednolity system. Bywało, że nie tylko każde z państw, ale też sąsiadujące ze sobą miasta posługiwały się innym wzorcem i odmiennymi jednostkami. Obowiązujący obecnie układ SI, oparty na systemie metrycznym, zatwierdzony został dopiero w 1960 roku (w Polsce w 1966). Jednocześnie pojawiały się nowe rodzaje wag, bo i potrzeby się zmieniały. Jak zważyć ogromny samochód transportowy obciążony dodatkowo ładunkiem? Służy do tego specjalna waga najazdowa. Wielkie wagi platformowe wykorzystuje się w hurtowniach i magazynach, natomiast przeładownie portowe, kutry rybackie używają wag hakowych. Oprócz wielkogabarytowych, ciężkich, często nieforemnych przedmiotów zachodzi potrzeba dokładnego określenia masy niewielkich ilości substancji, jak podczas badań, doświadczeń w laboratoriach, zakładach jubilerskich, aptekach. Tu sprawdzą się precyzyjne wagi laboratoryjne. Oparte w większości na technice elektronicznej są niezwykle czułe i dokładne.
Więcej informacji o wagach na: http://emaks.pl/wagi/wagi-precyzyjne.html.