W państwie prawa obywatel jest chroniony przez wymiar sprawiedliwości. Istnieje cały szereg ustaw mówiących o jego nietykalności cielesnej, o nienaruszalności mienia czy nawet o tym, że przysługuje mu prawo do tajemnicy korespondencji. Są to proste zapisy, które nie nasuwają zbyt wiele wątpliwości. Trochę inaczej ma się jednak sprawa z własnością intelektualną – tutaj działają odrębne przepisy niż przy własności materialnej i często są one o wiele bardziej skomplikowane.
Co to jest „własność intelektualna”?
Najprościej rzecz ujmując „własność intelektualna” to wszystko to co utrwalone zostało w formie materialnej i jest wynikiem pracy naszego mózgu. Do grona takiej własności zalicza się m.in.:
– utwory, czyli przedmioty prawa autorskiego (wszystko to co nie jest plagiatem w dziedzinie muzyki, malarstwa, filmu, literatury oraz w pokrewnych przypadkach związanych z działalnością kreatywną i artystyczną),
– wynalazki (wszystko to co wnosi jakieś nowe rozwiązanie i jest użyteczne pod względem technicznym),
– wzory użytkowe (odnoszące się do budowy danej rzeczy, jej kształtu lub ulepszenia konstrukcyjnego),
– wzory przemysłowe (nowe ujęcie estetyczne i ozdobne danej rzeczy).
Za przywłaszczenie sobie elementów lub całości tworu intelektualnego, grozi odpowiedzialność z przepisów Kodeksu cywilnego oraz prawa autorskiego.
Wyjaśnienie nieścisłości
Nietrudno dostrzec, że kluczowym elementem własności intelektualnej jest to, by była ona w jakiś sposób nowa. Ochrona własności intelektualnej ma więc na celu zapobieganie przywłaszczeniom i karanie osób, które się tego dopuszczają na niekorzyść faktycznego autora. Warto wspomnieć, że nowości w każdej dziedzinie mogą wiązać się również z korzyściami finansowymi, dlatego tak ważne jest regulowanie praw obywateli do ich własności intelektualnej. Chroni się tu przede wszystkim owoce pracy naszego umysłu, więc można by stwierdzić, że to prawo dotyczy ludzkiej psychiki. Z tytułu wysiłku intelektualnego w sposób oczywisty należy się nam nagroda, więc niedopuszczalnym jest, by została ona nam odebrana.
Podsumowanie
Ochrona własności intelektualnej obowiązuje od chwili kiedy dany twór powstaje. Może być on nieukończony, jednak cały czas chroni go prawo autorskie. Inną sprawą jest fakt, że wyznaczenie wartości (w sposób obiektywny!) danego dzieła jest rzeczą niezwykle trudną, dlatego tak wielką wagę przykłada się do ochrony własności ludzkiego umysłu. Oczekiwania, że kraj w którym żyjemy będzie stał na straży owoców naszego wysiłku intelektualnego są więc jak najbardziej uzasadnione. Było by wielka niesprawiedliwością gdyby nakład pracy, wysiłek oraz czas, jaki autor włożył w stworzenie danego dzieła, został zmarnowany przez nieuczciwą osobę, bezprawnie przypisującą sobie autorstwo do tworu, który powstał (najprawdopodobniej motywem tak bezprawnych działań jest tu chęć zdobycia korzyści finansowych).
Dziękujemy LawCenter.pl za konsultację merytoryczną.